SCORM là một tiêu chuẩn kỹ thuật rất phổ biến trong lĩnh vực e-Learning. Các bài giảng được đóng gói dưới dạng SCORM sẽ dễ dàng tương thích với nhiều hệ thống quản lý học tập khác nhau. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp thuân tiện hơn trong việc triển khai hoạt động đào tạo trực tuyến của mình. Trong bài viết này, OES sẽ cùng bạn tìm hiểu tiêu chuẩn SCORM là gì, lợi ích cụ thể mà SCORM mang lại ra sao để có góc nhìn toàn diện về tiêu chuẩn quốc tế này!
Xem thêm: Thiết kế bài giảng điện tử cho doanh nghiệp chi tiết trong 5 bước
Tiêu chuẩn SCORM là gì?
Khái niệm Tiêu chuẩn SCORM là gì
SCORM (Sharable Content Object Reference Model) có nghĩa là Mô hình tham chiếu đối tượng nội dung có thể chia sẻ. SCORM là một tiêu chuẩn quốc tế cho các bài giảng điện tử, giúp đảm bảo bài giảng sẽ tương thích với hầu hết mọi hệ thống quản lý học tập (LMS) trong quá trình triển khai đào tạo trực tuyến.
SCORM cũng quy định cách xử lý, truyền tải và lưu trữ dữ liệu học tập giữa các hệ thống quản lý khác nhau. Các công nghệ và tiêu chuẩn thường được sử dụng khi triển khai SCORM là XML hay JavaScript.
Gói SCORM là gì
Gói SCORM hay còn được gọi là khóa học SCORM, hoặc module SCORM, là tệp ZIP chứa nội dung cụ thể được xác định bởi tiêu chuẩn SCORM. Nó được gọi là tệp trao đổi gói (Package Interchange File – PIF) và có chứa tất cả những dữ liệu cần thiết để chuyển nội dung học tập sang LMS.
Mỗi gói SCORM thường chứa các tệp:
– Tệp kê khai XML (imsmanifest.xml): mô tả gói và nội dung của gói. Dữ liệu bắt buộc mà tệp này phải chứa là mã định danh duy nhất, siêu dữ liệu tối thiểu mô tả gói và phiên bản SCORM được dùng, định nghĩa tài nguyên có liệt kế tất cả các tệp cần thiết để khởi chạy và phân phối từng tài nguyên, cách thức tổ chức các hoạt động học tập.
– Tệp tài nguyên: các phần tạo nên khóa học và các hoạt động được thiết lập trong khóa học đó.
– Schema/Định nghĩa (XSD và DTD) tham chiếu đến tệp kê khai.
Lợi ích của định dạng SCORM
Khả năng tương thích
Hầu như bất kỳ hệ thống quản lý học tập LMS nào cũng sẽ chấp nhật một bài giảng được đóng gói SCORM. Song việc tương thích còn phụ thuộc vào mức độ tuân thủ và hỗ trợ của từng hệ thống riêng biệt.
– Tương thích trình duyệt: hầu hết các trình duyệt web phổ biến như Chrome, Microsoft Edge, Safari hay Mozilla Firefox đều có tính tương thích cao với SCORM. Tuy nhiên, vẫn có thể tồn tại một số hạn chế hoặc các vấn đề khác nhau trên các phiên bản trình duyệt cụ thể hoặc trình duyệt trên di động.
– Tương thích hệ điều hành: SCORM có thể hoạt động tốt trên nhiều hệ điều hành khác nhau như macOS, Windows hay Linux. Tuy nhiên, tương tự với trình duyệt, việc hỗ trợ và tương thích cụ thể cũng khác nhau theo từng hệ điểu hành.
– Tương thích LMS: Đa số các LMS đều có thể đọc được các file bài giảng được đóng gói theo tiêu chuẩn SCORM, nhưng cần chú ý mỗi phiên bản SCORM lại có những yêu cầu khác nhau.
– Tương thích phiên bản SCORM: Phiên bản 1.2 và 2004 có cấu trúc và một số yếu tố khác nhau, do đó nên kiểm tra xem phiên bản SCORM nào được hệ thống quản lý học tập hỗ trợ tốt nhất, để từ đó đóng gói đúng phiên bản SCORM tương ứng.
Theo dõi tiến độ
Đối với đào tạo trực tiếp, không phải bất kỳ học viên nào cũng có tiến độ học tập giống nhau, cũng như không phải ai cũng tham gia học tập trong cùng một thời điểm. Điều này đặt ra một bài toán là: “Làm thế nào để theo dõi được tiến độ học tập của từng học viên một cách chính xác?”
Các bài giảng được đóng gói SCORM có khả năng thực hiện được điều này. Khi bài giảng SCORM được khởi chạy trong một hệ thống quản lý học tập, bài giảng đó sẽ kết nối với LMS thông qua xAPI để báo cáo tiến độ học tập bao gồm: thời gian bắt đầu – kết thúc, số điểm cho bài kiểm tra trong khóa, trạng thái hoàn thành… Các dữ liệu này sẽ đổ về LMS để theo dõi và phục vụ báo cáo cho quản lý đào tạo hay giảng viên, giúp họ nắm được học viên đang học tập như thế nào.
Phản hồi nhanh chóng
Thông qua SCORM, nhà quản lý đào tạo hay giảng viên có thể đánh giá sự tiến bộ của học viên thông qua dữ liệu được thu thập trong và sau quá trình học tập, hay chính bản thân học viên cũng có thể thực hiện điều này. Cụ thể, SCORM cho phép:
– Phản hồi tức thì: phản hồi ngay sau khi học viên hoàn thành một phần bài giảng, làm bài kiểm tra ngắn, gửi bài tập hay hoàn thành một nhiệm vụ có trong bài giảng đang học.
– Phản hồi sau khi hoàn thành: cung cấp thông tin về tiến trình học tập, điểm số hay các thông tin khác để các đối tượng có quyền truy cập và theo dõi nắm được tiến trình và hiệu suất học tập của từng cá nhân.
– Phản hồi học tập: SCORM còn có thể cung cấp thông tin về các nội dung học tập cụ thể, hay đưa ra gọi ý giúp học viên tiếp thu hoặc giải quyết vấn đề tốt hơn trong quá trình học.
Các phản hồi này có thể xuất hiện thông qua các hình thức khác nhau như pop-up, thông báo trên hệ thống hay ngay trên giao diện bài giảng, tùy thuộc vào khả năng của từng hệ thống LMS khác nhau cũng như cách mà người thiết kế và đóng gói SCORM lựa chọn.
Cấu trúc khoá học rõ ràng
Một trong những lợi ích mà tiêu chuẩn SCORM mang tới cho các bài giảng điện tử chính là khả năng xây dựng một cấu trúc bài giảng/khóa học một cách rõ ràng, cũng như có thể đặt ra các quy tắc giữa các phần/module nhỏ. Điều này giúp đảm bảo trình tự học tập được thực hiện theo đúng ý đồ của người thiết kế bài giảng. SCORM cho phép thiết lập yêu cầu hoàn thành các học phần tuần tự mới được chuyển tiếp sang phần mới, hay học xong các nội dung mới được tham gia kiểm tra để chính thức hoàn thành khóa học.
Tính mô đun
Trong một bài giảng được đóng gói theo đúng tiêu chuẩn SCORM, nội dung đào tạo có thể được chia thành nhiều đơn vị nhỏ hoặc các module độc lập. Mỗi module lại có thể được sử dụng trong nhiều khóa học khác nhau trong LMS.
Xem thêm: Khám phá các định dạng số hoá tốt nhất cho thiết kế bài giảng điện tử
Các phiên bản SCORM phổ biến nhất hiện nay
Hiện có 3 phiên bản SCORM gồm: 1.1, 1.2 và 2004 với các đặc điểm và ưu điểm kỹ thuật riêng biệt. Tuy nhiên phiên bản SCORM 1.1 đầu tiên không được áp dụng rộng rãi, nên bài viết này sẽ chỉ đề cập tới 2 phiên bản còn lại.
SCORM 1.2.
Tiêu chuẩn SCORM phiên bản 1.2 cho phép thấy được sự tiến bộ của học viên thông qua báo cáo, có nghĩa là học viên đã hoàn thành được bao nhiêu phần trăm của khóa học (ví dụ: Người học A đã hoàn thành 70% khóa học). Trong trường hợp học viên đã học hết, hệ thống sẽ hiển thị trạng thái “Đã hoàn thành”.
SCORM 2004
SCORM 2004 vượt trội hơn phiên bản 1.2 ở khả năng cung cấp thông tin chi tiết hơn. Ngoài tiến độ và trạng thái, phiên bản này cho biết học viên đã đạt bao nhiêu điểm khi hoàn thành khóa học và bài kiểm tra.
Tương lai của SCORM
Mặc dù SCORM là một công nghệ không mới nhưng nó vẫn đang thống trị thị trường e-Learning trên toàn thế giới. SCORM 1.2 và SCORM 2004 đã trở thành tiêu chuẩn công nghệ phổ biến nhất cho các bài giảng điện tử. Theo một khảo sát Tư vấn phần mềm, 62% doanh nghiệp đang sử dụng các khóa học, bài giảng được đóng gói SCORM để chạy trên các hệ thống quản lý học tập LMS của họ.
Song, một số chuyên gia cũng đưa ra niềm tin rằng tiêu chuẩn e-Learning khác sẽ chiếm ưu thế hơn trong tương lai và dần thay thế tiêu chuẩn SCORM. Gần đây hơn, sự phát triển của SCORM đã tạo ra các định dạng như Tin Can (xAPI) và cmi5. Các định dạng này có nhiều khả năng như cho phép học viên học ngoại tuyến và/hoặc sử dụng thiết bị di động, hỗ trợ các tài liệu định dạng PDF hay mô phỏng các tương tác, thu thập số liệu thống kê chi tiết về tiến độ và thành tích của người học…
Liên hệ OES – CTCP Dịch vụ Đào tạo trực tuyến hàng đầu Việt Nam để nhận được tư vấn kỹ lưỡng về số hóa bài giảng, triển khai hệ thống quản lý học tập LMS và các hoạt động quản trị, đào tạo cho doanh nghiệp!
