Học liệu điện tử là gì? Thế kỷ 21 chứng kiến sự thay đổi vượt bậc trong chuyển đổi số ngành giáo dục, tạo nên nhiều thay đổi trong công cụ học tập và phương pháp đào tạo truyền thống của nhiều doanh nghiệp, trong đó có học liệu điện tử. Trong bài viết này, hãy cùng OES tìm hiểu thêm về học liệu điện tử và các thông tin quan trọng mà doanh nghiệp cần lưu ý khi xây dựng học liệu điện tử. 

Xem thêm: Hệ thống LMS là gì? Mọi thứ doanh nghiệp cần biết về phần mềm quản lý đào tạo trực tuyến

Học liệu điện tử là gì? 

Học liệu điện tử là các tài nguyên học tập được số hóa và phân phối thông qua các nền tảng trực tuyến, giúp người học tiếp cận kiến thức một cách linh hoạt, mọi lúc – mọi nơi. Phân loại học liệu điện tử bao gồm:

• Bài giảng Elearning: Các khóa học trực tuyến dưới dạng video, bài giảng tương tác, mô phỏng.
• Tài liệu số: Sách điện tử (eBook), giáo tình PDF, slide bài giảng.
• Bài tập và kiểm tra trực tuyến: Các bài quiz, bài tập trắc nghiệm/tự luận có chấm điểm tự động.
• Học liệu đa phương tiện: Video, âm thanh, hình ảnh, mô phòng 3D giúp minh họa bài học sinh động.

Nhờ đó, học liệu điện tử được sử dụng nhằm tạo ra nguồn tài liệu học tập không giới hạn, mang tính cá nhân hóa, đồng thời tiết kiệm chi phí và tăng cường khả năng tương tác trong đào tạo trực tuyến.

Các loại định dạng học liệu điện tử thường sử dụng trên LMS 

Trên hệ thống quản lý học tập (LMS), học liệu điện tử được sử dụng dưới nhiều định dạng khác nhau để phục vụ nhu cầu đào tạo trực tuyến. Dưới đây là danh sách chi tiết các định dạng học liệu điện tử phổ biến:

Định dạng video: .mp4, .ogg, .webm 

Đây là định dạng học liệu điện tử phổ biến trên LMS, tiêu biểu như video minh họa giáo viên, quay hình doanh nghiệp hoặc hệ thống các hình ảnh tĩnh chạy nối tiếp nhau. Định dạng video được nhiều doanh nghiệp lựa chọn khi xây dựng kho học liệu LMS nhờ tính trực quan, sinh động, giúp người học tương tá tốt hơn khi kết hợp giữa hình ảnh và âm thanh.

Định dạng Word/Excel: .doc, .docx, .xlsx 

Word/Excel chiếm phần lớn trong các kho tài liệu của doanh nghiệp. Ở định dạng này, thông tin được trình bày rõ ràng, có hệ thống, tuy nhiên không tạo ra nhiều hứng thú cho người dạy và người học. Dữ liệu dạng văn bản dưới khuyến khích chuyển thể sang video, slideshow để thu hút sự chú ý của người học khi tham gia học trực tuyến. 

Định dạng PDF: .pdf   

Tương tự như Word, định dạng PDF hỗ trợ nhiều dạng văn bản khác nhau với các kiểu font chữ, hình ảnh và âm thanh phong phú. Bải giảng dạng PDF được sử dụng rộng rãi trong hệ thống LMS của doanh nghiệp nhờ khả năng tương thích với nhiều thiết bị và cho ra hiển thị giống nah trong đa nền tảng. Trong tương lai gần, PDF chắc chắn vẫn là định dạng được nhiều doanh nghiệp lựa chọn khi xây dựng học liệu điện tử.

Định dạng Powerpoint: .ppt, .pptx 

Powerpoint là công cụ đắc lực trong viẹc xây dựng nội dung từ những năm 1990 cho đến nay. Định dạng này phù hợp với nhiều kiểu văn bản, từ bải giảng lý thuyết, quy định, quy chế đến nội dung đào tạo chuyên môn. Đặc điểm nổi bật của Powerpoint là thiết kế trực quan, bắt mắt, giúp người học không chỉ hứng thú mà còn chủ động ghi nhớ những nội dung quan trọng.

Định dạng file .zip được đóng gói theo tiêu chuẩn SCORM  

SCORM (Sharable Content Object Reference Model) là hệ thống tiêu chuẩn cho hệ thống e-Learning trong doanh nghiệp. Theo nghiên cứu của Software Advice, hiện nay có đến 62% doanh nghiệp, trường học thiết kế bài giảng trực tuyến theo tiêu chuẩn của SCORM.    

Trong đó, định dạng file .zip được đóng gói theo tiêu chuẩn SCORM còn được gọi là gói SCORM hay khóa học SCORM, chứa nội dung cụ thể có khả năng tương thích với nhiều trình duyệt, hệ điều hành và hệ thống LMS.  

Bài giảng SCORM có thể kết nối với hệ thống LMS thông qua xAPI để báo cáo tiến độ thời gian, tiến trình học tập, kết quả kiểm tra, giúp nhà quản lý nắm được tiến trình học tập của học viên. Bên cạnh đó, nội dung đào tạo chuẩn SCORM có thể được phân chia thành các module và sử dụng trong nhiều khóa học khác nhau trên LMS.  

Xem thêm: Tiêu chuẩn SCORM là gì khi triển khai e-Learning

Thách thức hàng đầu cho doanh nghiệp khi xây dựng kho học liệu điện tử

Thách thức về chất lượng nội dung 

Chất lượng nội dung kho học liệu điện tử phụ thuộc vào chất lượng tài liệu gốc của doanh nghiệp. Hiện nay, nhiều đơn vị vẫn duy trì hình thức tài liệu cũ, nội dung chưa được cập nhật gây ra ‘lỗ hổng’ trong thông tin.  

Ngoài ra, nội dung đào tạo, cách thức truyền đạt thông tin chưa thống nhất giữa các phòng ban, dẫn đến nội dung học liệu rời rạc, gây khó khăn cho nhân sự khi tìm hiểu tổng quan về doanh nghiệp.  

Bên cạnh đó, do thiếu định hướng khi xây dựng kho học liệu mà nhiều nội dung chưa được quy hoạch rõ ràng, dẫn đến trùng lặp ở các mảng đề tài, vừa lãng phí tài nguyên vừa không đáp ứng được nhu cầu của học viên.  

Giải pháp được đề xuất cho doanh nghiệp đó là xây dựng hệ thống đánh giá, kiểm duyệt chất lượng học liệu, thường xuyên rà soát để phát hiện những nội dung cũ hoặc trùng lặp. Ngoài ra, doanh nghiệp nên trang bị thêm các hoạt động khích lệ tinh thần tự học của mỗi nhân sự. 

Thách thức về con người và công nghệ 

Hiện nay, phần lớn doanh nghiệp lựa chọn tự chủ xây dựng kho học liệu số. Mặc dù được chủ động trong việc thiết kế bài giảng, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn do nhân sự chưa đủ kinh nghiệm, kĩ năng công nghệ chuyên sâu nên quá trình này thường tốn nhiều thời gian và chi phí hơn so với việc thuê đơn vị chuyên trách.  

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần lưu ý về việc cập nhật các công nghệ, công cụ hiện đại khi xây dựng kho học liệu số để cải thiện chất lượng nội dung, hình thức học liệu hiện đại, mới mẻ, gây được hứng thú với người học.  

Để giải quyết vấn đề này, doanh nghiệp nên xây dựng bộ quy chuẩn về học liệu số, tích cực bồi dưỡng kĩ năng cho nhân sự hoặc tìm hiểu về những đơn vị sản xuất học liệu chuyên sâu trên thị trường.  

Tính tương thích của học liệu điện tử và thiết bị số  

Trong quá trình học, học viên hay gặp phải tình trạng lỗi font, trình phát không hỗ trợ hoặc không thể tải xuống tệp do không tương thích với máy. Khi xây dựng kho học liệu điện tử, doanh nghiệp cần chú ý đảm bảo độ tương thích với tối đa thiết bị để đảm bảo trải nghiệm học tập tốt nhất cho người dùng.  

Xem thêm: Quy trình hoạt động của hệ thống e-Learning 

Kết

Xây dựng kho học liệu sốđóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo và dạy học trực tuyến của nhiều doanh nghiệp. Từ những phân tích trên, doanh nghiệp có thể hiểu rõ học liệu điện tử là gì, nhận định được những khó khăn khi bắt tay xây dựng kho tài liệu số, từ đó đưa ra giải pháp khắc phục. Liên hệ ngay OES – Công ty Cổ phần Dịch vụ Đào tạo Trực tuyến hàng đầu Việt Nam để nhận tư vấn chuyên sâu trong triển khai hệ thống học tập trực tuyến và số hóa bài giảng đào tạo!